یادداشت | آتش به اختیار اقتصادی

به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، در کار فرهنگی، کار کردن فردی کارساز نیست، حتی فعالیت به شکل توده هم خیلی کارایی ندارد.‌ آن کار فرهنگی موثر و ادامه دار است که در قالب تشکیلات و سازمان اتفاق بیفتد آن هم با هدف مشخص و انگیزه ای سرشار.

قبل از انقلاب کانون های فعالیت فرهنگی، در حال شبکه سازی و آموزش در زمینه اعتقاد و سیاست بودند و همان روند پس از انقلاب با قوت بیشتری به کار خود ادامه داد. اما دو نکته مهمی که مغفول واقع شد، یکی به روز رسانی فعالیت ها و حملات فرهنگی و اندیشه ای در راستای مقابله با تهدیدات جدید در عرصه های مختلف است و دیگری عدم استحکام در کار فرهنگی جمعی کردن و تشکیلاتی عمل نمودن است.

حال از این دو بحث مهم که بگذریم و آن را برای تمامی فعالان تشکیلاتی فرهنگی در کشور که همان موسسات و گروه های فرهنگی و تبلیغی هستند مفروض بگیریم، مهم ترین رکنی که در درون کار تشکیلات فرهنگی امروزه شاهد و عیان است و متاسفانه رمق برخی موسسات فرهنگی را هم کم کرده است، موضوع مالی و اقتصادی موسسات فرهنگی است.

چه بسیار موسساتی که فعالیت های خود را یا کاهش دادند و یا به تعطیلی کشیده شده است پیرامون این مساله مهم است. عمده موسسات و گروه های فرهنگی ما خود را وابسته به نهادهای دولتی و غیردولتی می بینند که اگر تامین بودجه آنان را انجام ندهد با ضعف در موارد فوق مواجه می شوند.

در این نوشتار قصد داریم چند پیشنهاد کاربردی پیرامون این موضوع مهم خصوصا در جنگ توامان فرهنگی و اقتصادی در کشور را بیان کنیم تا ان شاءالله از این گردنه نیز به سلامت عبور کنیم.

آتش به اختیار اقتصادی

از زمانی که حضرت آقا فرمان آتش به اختیار در زمینه کار فرهنگی را صادر نمودند،‌ خیلی از فعالان فرهنگی شروع به کارهای خودجوش کردند و البته برخی از آن ها از قبل نیز همین نوع کار را انجام می دادند اما این بار رنگ و بویی دیگر به خود گرفت.

نکته مهمی که می توان در همین فرمان درباره اش به وضوح صحبت کرد که آتش به اختیار شدن با تمام لوازمش باید اتفاق بیفتد. صرف اینکه کاری خودجوش باشد و منهای منتظر ماندن از دستگاه فرمان دهنده بماند، کار را تمام نمی کند بلکه باید هم راهبرد کار را چید و هم مباحث پیشبرنده آن را لحاظ کرد و در انتها طرح ریزی و اجرا گردد. مراتب و شدت و ضعف هر کار فرهنگی هم بسته به آن موسسه و یا نهاد فرهنگی مردمی دارد.

آتش به اختیار اقتصادی شدن، لازمه شروع آتش به اختیار فرهنگی در حرکت های تشکیلاتی فرهنگی است. این حرف درست است که باید جهادی کار کرد و جهادی فکر کرد اما کار جهادی هم لوازمی دارد و یکی از این لوازم مساله اقتصاد است چه برای ابزارهای موسسه فرهنگی و چه برای نیروی انسانی آن.

جهادی فکر کردن، جهادی عمل کردن منافاتی با بحث تامین معیشت ندارد اما ضمن این قضیه باید گفت که با ریخت و پاش مالی، نیز نباید این روحیه کارساز را کمرنگ کرد.

امروزه خیلی از فعالیت های مالی در ابعاد کوچک و زودبازده اتفاق می افتد و فرد و یا سازمان هایی برای تامین اقتصاد خود به اینگونه فعالیت ها روی می آورند. اشتباه بزرگ موسسات فرهنگی این است که منتظر رسیدن بودجه هستند و ایضا برخی از آن ها خیلی با عجله و بدون برنامه ریزی صحیح اقدام به کار فرهنگی و استفاده از منابع مالی خود می کنند.

همان طور که برنامه ریزی برای کار فرهنگی موثر، زمان بر است، تولید سرمایه و ثروت برای انجام کار فرهنگی هم زمان بر است.

به عنوان اولین پیشنهادی کاربردی در این زمینه می توانیم به تولید سرمایه برای موسسات و نهادهای فرهنگی دست بزنیم و آن هم جز با فعالیت های اقتصادی زودبازده امکان پذیر نیست.

الف: بازار تولید و عرضه اپلیکیشن های تلفن همراه به دلیل روزآمد بودن این صنعت، یکی از محل های درآمدزایی محسوب می شود. ایده پردازی خوب و تبلیغات قوی دو ابزار فروش خوب اپ های موبایلی است.

امروزه این صنعت در کنار بازی های برخط تلفن همراه درآمد قابل توجهی برای سازندگانش به ارمغان می آورد. تازه این فقط جنبه مالی کار را به ما می نمایاند؛ اما جنبه مهم تر آن یعنی کار و پیوست فرهنگی نیز در این کار به شدت مورد نیاز است چون امروزه جمعیت جوان ما در داخل و مخاطبین قابل توجه خارجی، جزء استفاده کنندگان این نرم افزارها و محتوای آن هستند.

ب: کارآفرینی در عرصه صنایع خوراکی و دامی نیز از دیگر فعالیت های درآمدزای امروز است. برخی از فعالین فرهنگی بر این باورند که این نوع فعالیت اقتصادی در شان کار فرهنگی نیست. باید در جواب گفت که اولا قرار نیست نیروی های اجرایی و فرهنگی وارد فعالیت اقتصادی گردند و ثانیا این فعالیت زیر نظر مدیرکل فعال می شود و این موسسه فرهنگی مانند یک شرکت هلدینگی فعالیت می کند.

ج: سرمایه گذاری در بورس یکی دیگر از راه های درآمدزائی و اقتصاد مقاومتی موسسات و نهادهای فرهنگی است. در اینگونه موارد، وقتی بودجه ای برای یک موسسه تصویب و تحویل می شود، از 75 درصد بودجه برای اجرا استفاده می شود و مابقی در جهت تولید سرمایه خرج می گردد.

در اینگونه موارد، مسئول مالی موسسه فرهنگی، موظف است با تزریق هربار، بودجه مصوب جدید برای هر طرح موسسه خود،‌25درصد آن را وارد بورس نموده و تولید ثروت نماید. البته ناگفته نماند این کار باید توسط یک مدیر مالی قوی و آشنا به بورس اداره گردد.

نتیجه اینکه در این جنگ اقتصادی و فرهنگی، اولین مکان هایی که بیشترین هجمه به آنان وارد می شود، نهادهای فرهنگی است و از قضا باید بیشترین ضربه پذیری و دفاع را این گونه نهادها داشته باشند. پس باید برای خود ترمیمی اقتصادی، فکری کرد و واقعا شعار اقتصاد مقاومتی را در اینگونه موسسات و گروه ها پیاده نمود و بدانیم که همواره خدا با ماست./829/ی۷۰۳/س

حجت الاسلام محمدمهدی مرادی، پژوهشگر حوزه علمیه قم